Các chất điều vị có thể làm tăng màu sắc, mùi thơm và mùi vị của món ăn và thúc đẩy cảm giác ngon miệng, chẳng hạn như muối, nước tương, giấm, bột ngọt, đường,… Vậy khi nào trẻ có thể ăn các chất tạo vị này?

Bé bao nhiêu tuổi thì ăn được gia vị?

Theo các nghiên cứu lâm sàng, việc cho trẻ bú mẹ không còn đáp ứng được nhu cầu của cơ thể khi trẻ được khoảng 6 tháng tuổi. Lúc này bé bắt đầu bước vào giai đoạn ăn dặm. Nhiều mẹ luôn cảm thấy không hợp khẩu vị khi chế biến món ăn cho bé, bé sẽ không thích nên băn khoăn không biết có nên nêm thêm gia vị không. 

Các loại gia vị ăn dặm cho bé

Trên thực tế, mỗi thực phẩm đều có mùi thơm đặc biệt riêng. Trẻ sơ sinh có vị giác rất nhạy cảm nên có thể cảm nhận rất tốt mùi thơm của thức ăn tự nhiên. Ngoài ra, sự phát triển đường ruột và thận của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chưa hoàn thiện, việc bổ sung gia vị quá sớm không chỉ gây gánh nặng cho thận mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển vị giác của bé.

Dầu ăn

Khẩu phần chủ yếu cho trẻ trong vòng 6 tháng đầu đời là sữa mẹ hoặc sữa bột đã đáp ứng đầy đủ hàm lượng chất béo cho cơ thể nên mẹ có thể không dùng thêm dầu ăn. Sau 6 tháng mẹ có thể bắt đầu sử dụng lượng dầu hợp lý khi chế biến thức ăn bổ sung. 

Loại dầu tốt nhất dùng cho trẻ là dầu thực vật, có thể bổ sung các chất béo cần thiết cho sự phát triển của trẻ. Lúc này cần hạn chế dầu động vật, không những không thuận lợi cho tiêu hóa mà còn có thể khiến trẻ bị tiêu chảy.

Mẹ nên chú ý chọn dầu thực vật như dầu đậu nành, dầu óc chó, dầu ngô, dầu ô liu,… đều chứa các axit béo có lợi cho bé.

Lợi ích của việc thêm dầu thực vật:

Cung cấp nhiệt

Hương thơm đặc biệt có thể kích thích sự thèm ăn của em bé

Tác dụng nhuận tràng

Các vitamin tan trong chất béo trong rau có thể được hòa tan trong dầu thực vật để bé hấp thu và sử dụng tốt hơn.

Muối ăn

Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo, trẻ sơ sinh từ 1-3 tuổi chỉ nên bổ sung lượng natri hàng ngày khoảng 700mg (tương đương với khoảng 1,78 gam muối). Vì vậy, bé dưới 1 tuổi không cần bổ sung muối. 

Sự nguy hiểm của quá nhiều muối:

Bổ sung muối quá sớm, bé dễ hình thành thói quen ăn mặn, lâu ngày dễ phát triển thành kén ăn

Bổ sung muối quá sớm dễ dẫn đến tình trạng trẻ hấp thụ quá nhiều natri, dẫn đến gánh nặng cho thận của trẻ và tăng nguy cơ tăng huyết áp khi trưởng thành

Nếu bé hình thành thói quen ăn mặn, không cẩn thận sẽ ảnh hưởng đến quá trình hấp thu kẽm của bé. Hoặc có thể dẫn đến tình trạng bé bị thiếu kẽm

Chế độ ăn nhiều muối cũng dễ làm chết hệ vi khuẩn ký sinh bình thường của đường hô hấp trên, gây rối loạn vi khuẩn gây suy giảm khả năng kháng bệnh.

Đường

Sau 6 tháng, thức ăn bổ sung của trẻ được các bác sĩ dinh dưỡng khuyến cáo nên cho thật ít đường. Đường hiện nay được chia thành đường nội sinh và đường tự do, trong đó đường tự do thực sự ảnh hưởng xấu đến cơ thể. Hầu hết lượng đường tự do đến từ đồ ăn nhẹ, đồ uống và món tráng miệng như mật ong, kẹo, bánh quy, bánh ngọt, đồ uống có ga, nước trái cây,…

Tổ chức Y tế Thế giới giới hạn đường tự do, nhưng không bao gồm đường trong rau quả tự nhiên, đường lactose trong sữa và tinh bột trong khoai tây.

Đường chỉ cung cấp calo chứ không giúp bé bổ sung thêm chất dinh dưỡng nào. Ngoại trừ vị giác cảm thấy sẽ dễ ăn thì không có nhiều lợi ích cho bé, vì vậy mẹ cố gắng không cho đường vào thức ăn bổ sung của bé.

Sự nguy hiểm của đường:

Đường dễ tạo cảm giác no, ngọt quá thường dễ ảnh hưởng đến cảm giác thèm ăn của bé

Việc hấp thụ quá nhiều đường sẽ dễ dẫn đến việc bé từ chối các vị khác. Về lâu dài sẽ dẫn đến tình trạng kén ăn, biếng ăn một phần

Bé nạp quá nhiều đường dễ dẫn đến rối loạn chuyển hóa muối vô cơ trong cơ thể, thúc đẩy gan sản xuất một lượng lớn mỡ trung tính. Từ đó làm tăng nguy cơ xơ cứng động mạch sớm ở trẻ

Bổ sung quá nhiều đường vào khẩu phần ăn của trẻ cũng làm tăng nguy cơ béo phì và sâu răng.

Giấm

Giấm là một loại gia vị có tính kích ứng cao, không nên cho trẻ ăn trước 1 tuổi. Tốt nhất là nên cho trẻ ăn sau khi trẻ được 2 tuổi.

Thêm giấm vào chế độ ăn của trẻ quá sớm có xu hướng làm giảm độ nhạy cảm về vị giác của trẻ, khiến trẻ ngày càng có khẩu vị nặng hơn. 

Nếu giấm cần được thêm vào một số loại thực phẩm cho bé, thỉnh thoảng một ít gia vị vẫn có thể đóng vai trò tích cực. Đặc biệt vào mùa hè, bé đổ mồ hôi nhiều hơn, axit trong dạ dày cũng giảm theo, theo mồ hôi sẽ mất đi một phần tương đối kẽm khiến bé chán ăn. Nếu cho một lượng nhỏ giấm vào khi nấu ăn có thể làm tăng nồng độ axit trong dạ dày của trẻ, có tác dụng kích thích trẻ ăn ngon miệng và giúp tiêu hóa thức ăn.

Xì dầu

Tương tự như muối, mẹ chỉ nên bổ sung xì dầu sau khi bé tròn 1 tuổi. Trong chế độ ăn uống, nước tương thường được sử dụng để cải thiện màu sắc, mùi thơm và mùi vị của thực phẩm. Và trong một số trường hợp nhất định có thể thúc đẩy sự thèm ăn của trẻ. Tuy nhiên, với hàm lượng muối cao trong nước tương, việc cho trẻ ăn xì dầu quá sớm dễ dẫn đến việc hấp thụ quá nhiều ion natri. Chúng gây gánh nặng cho thận, đồng thời sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường về giác quan của trẻ. 

Vì vậy, tốt nhất sau 1 tuổi nên cho xì dầu vào, mỗi lần 1-2 giọt. Vì nước tương được lên men từ đậu nành nên sau lần ăn đầu tiên cần quan sát xem bé có bị dị ứng hay không.

Gia vị khác

Ngoài các loại gia vị thông thường kể trên có thể cho vào dần dần, các loại gia vị tự nhiên thông thường như hành, gừng, tỏi dễ gây hóc hơn, mẹ nên cho thêm khi đường tiêu hóa của bé phát triển tương đối hoàn thiện nhé.

Và các gia vị siêu kích ứng như bột ngọt, tinh chất gà, dấm, tiêu, hồi, quế,..mẹ phải kiên quyết tránh xa trước khi bé 6 tuổi. Đây là những gia vị cực kỳ có hại cho hệ tiêu hóa của bé, trong trường hợp nặng có thể bị phù nề, xung huyết ở miệng, ruột, dạ dày của bé,..

Kết luận

Ngoài các loại gia vị trên, nhiều nguyên liệu tự nhiên cũng là chất tăng độ tươi ngon tuyệt vời. Ví dụ như cà chua, nấm, tảo bẹ, cải thảo, bắp cải, giá đỗ, cà rốt, hành tây, tôm nhỏ … Chỉ cần sự kết hợp hợp lý, những thực phẩm này không chỉ có thể tăng hương vị mà còn rất giàu vitamin. khoáng chất và các nguyên tố vi lượng. Và những thành phần này cũng sẽ không gây ra gánh nặng tiêu hóa cho cơ thể bé.