Mẹ bầu cần lưu ý gì ở từng tháng thai kỳ để con sinh ra thuận lợi, khỏe mạnh
Theo cách hiểu thông thường, tháng mang thai được tính theo chu kỳ 4 tuần hoặc một tháng. Kể từ ngày của kỳ kinh cuối cùng, toàn bộ thời kỳ mang thai là 280 ngày, 40 tuần và 9 tháng 10 ngày.
Mẹ bầu cần lưu ý gì trong 5 tháng đầu thai kỳ
Mang thai 1 tháng (1-4 tuần)
Thời kỳ đầu mang thai là giai đoạn phân hóa và phát triển của phôi, tất nhiên cũng là giai đoạn có tỷ lệ sẩy thai và thai chết lưu cao nhất.
Các nguyên mẫu của các cơ quan khác nhau bắt đầu xuất hiện lần lượt và các nguyên mẫu của hệ thống tuần hoàn máu, não và hệ thần kinh tủy sống đã xuất hiện. Sự phát triển của tim rõ ràng hơn và nó hình thành vào cuối tuần thứ hai và bắt đầu đập vào cuối tuần thứ ba. Nhau thai và dây rốn cũng bắt đầu phát triển.
Mắt, mũi và tai vẫn chưa được hình thành, nhưng đã có thể nhìn thấy phần thô sơ của miệng và hàm.
Cơ thể được chia thành hai phần, phần lớn là đầu và có một cái đuôi dài, rất giống hình dạng của một con cá ngựa nhỏ. Bàn tay và bàn chân quá nhỏ để có thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Mẹ bầu cần lưu ý:
Khi mang thai tháng đầu, do thai nhi còn chưa ổn định nên mẹ bầu nên đảm bảo giấc ngủ và cố gắng không thức khuya. Đặc biệt những mẹ bầu có tiền sử sảy thai hoặc mắc các bệnh khác thì càng phải chú ý giữ đủ chất, tránh làm việc quá sức trong thời gian đầu mang thai.
Tránh đến những nơi có lượng người qua lại và đông đúc.
Tránh tiếp xúc với những bệnh nhân đang mắc các bệnh cúm, rubella, các bệnh truyền nhiễm,… để không gây nguy hại cho thai nhi.
Tránh xa các bức xạ ion hóa: tia X, tia gamma,..
Bổ sung axit folic kịp thời
Mang thai 2 tháng (5-8 tuần)
Tháng này phôi thai không còn là một khối tế bào nữa và bắt đầu có thân và đuôi, phân biệt được mắt, tay và chân. Ở tuần thứ 7 của thai kỳ, phôi thai dài khoảng 2,5 cm và nặng khoảng 4 gam. Các cơ quan nội tạng như tim, dạ dày, ruột, gan và não bộ bắt đầu biệt hóa. Các cơ quan như tay, chân, mắt, miệng, tai đã hình thành. Phôi thai ngày càng gần giống hình người, nhưng đầu to, thân nhỏ.
Phản ứng mang thai như ốm nghén sẽ rõ ràng hơn trong tam cá nguyệt đầu tiên. Bà bầu bắt đầu thường xuyên đi tiểu do tử cung của bị kéo giãn từ từ và bàng quang bị chèn ép. Tình trạng này sẽ được cải thiện trong tam cá nguyệt thứ 2.
Mẹ bầu cần lưu ý:
Chế độ dinh dưỡng chủ yếu dựa vào thực phẩm giàu vitamin, nguyên tố vi lượng kẽm và thức ăn dễ tiêu hóa, giàu đạm, tiếp tục bổ sung axit folic.
Tránh làm việc quá sức, nghỉ ngơi nhiều hơn, ngủ đủ giấc và tránh quan hệ tình dục
Tránh hút thuốc (bao gồm cả khói thuốc) và rượu
Bạn có thể đến bệnh viện để siêu âm độ B để xem sự phát triển của thai nhi
Đảm bảo ngủ đủ giấc, tâm trạng vui vẻ, vận động hợp lý
Tránh làm việc quá sức và mang vác vật nặng
Do ảnh hưởng của nội tiết tố khi mang thai, tâm trạng của mẹ bầu sẽ dao động, nên các bố hãy đồng hành và quan tâm đến mẹ bầu nhiều hơn nhé.
Mang thai 3 tháng (9-12 tuần)
Thai nhi phát triển đến khoảng 11 tuần, chiều dài có thể đạt 40-60mm, và trọng lượng có thể đạt khoảng 14 gram.
Mẹ bầu cần lưu ý:
Lúc này thai nhi cũng như hai tháng đầu còn chưa ổn định, mẹ bầu tránh tập thể dục gắng sức và nâng vật nặng
Tránh quan hệ tình dục
Để ngăn ngừa táo bón, nên hình thành thói quen đi vệ sinh đều đặn hàng ngày
Do ảnh hưởng bởi nội tiết tố nội sinh nên mẹ bầu dễ mắc các bệnh về răng miệng, vì vậy nên đánh răng cẩn thận để đảm bảo vệ sinh răng miệng.
Tiếp tục bổ sung axit folic
Vào tuần cuối của tháng thứ 3, mẹ bầu cần đến bệnh viện để khám sản khoa định kỳ đầu tiên và kể cả khám NT. Đây là một trong những sàng lọc trước sinh quan trọng, nó giúp phát hiện thai nhi có khả năng mắc hội chứng Down hay không.
Mang thai 4 tháng (13-16 tuần)
Đến tháng thứ 4, tuy thai nhi còn rất nhỏ nhưng phát triển nhanh chóng và cân nặng sẽ tăng lên đáng kể. Giai đoạn này thai nhi có nhu cầu dinh dưỡng tương đối lớn nên mẹ bầu phải đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng
Các cơ quan cảm giác khác nhau của thai nhi bắt đầu phát triển, cơ bản thai nhi đã ổn định, việc sảy thai không dễ xảy ra. Kích thước của thai nhi tương đương với lòng bàn tay của mẹ, lúc này thai nhi có chiều dài khoảng 13-17 cm, cân nặng sẽ tăng lên 120-200 gram.
Do sự phát triển của các cơ quan cảm giác, thai nhi đã có thể nghe được âm thanh của thế giới bên ngoài, và sẽ chúi tai vào bụng mẹ để “nghe trộm”. Thai nhi lúc này cũng có thể cảm nhận được ánh sáng.
Mẹ bầu cần lưu ý:
Các bà mẹ tương lai cần chú ý đến việc hấp thu các chất dinh dưỡng, bổ sung đủ lượng canxi, kẽm, sắt, đạm, vitamin D gấp 4 lần bình thường
Giảm lượng đường ăn vào để tránh ảnh hưởng đến sự hấp thụ canxi
Ăn ít muối để tránh đầy bụng và nhiễm độc thai nghén
Ở giai đoạn này, các bà mẹ tương lai dễ bị táo bón, nên ăn nhiều thức ăn có chất xơ thô, uống nhiều nước, sữa chua,…
Chú ý vệ sinh cơ thể sạch sẽ, thay quần lót thường xuyên, tắm rửa thường xuyên ở nhiệt độ nước ấm 34-35 ℃
Duy trì một tâm trạng tốt
Mang thai 5 tháng (17-20 tuần)
Ở giai đoạn này, thai nhi dài 20-25 cm, nặng 250-300 gram, lông mịn mọc khắp cơ thể, tóc, lông mày, móng tay bắt đầu phát triển.
Nhịp tim thai rất mạnh, nhịp tim thai từ 120 đến 160 nhịp / phút, cử động của thai nhi rõ ràng hơn. Bụng bầu bắt đầu to hơn.
Mẹ bầu cần lưu ý:
Do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, tóc của một số mẹ bầu có thể trở nên nhờn hơn và gây tình trạng rụng tóc nghiêm trọng hơn. Nên sử dụng các sản phẩm gội, chăm sóc dịu nhẹ và ăn nhiều rau quả, giữ tâm trạng vui vẻ, tránh gánh nặng tâm lý do rụng tóc
Giai đoạn này ngực của mẹ bầu bắt đầu to hơn, nên chọn đồ lót thoải mái không có kích cỡ, massage bầu ngực thường xuyên để thúc đẩy sự phát triển của ngực
Nên ngâm chân hàng ngày để tránh bị phù chân
Sử dụng kem chống nắng khi ra ngoài để tránh lắng đọng hắc tố
Kiểm tra sản khoa thường xuyên
Tập trung vào thực phẩm protein và lipid (các loại hạt).
Mẹ bầu cần lưu ý gì trong 5 tháng cuối thai kỳ?
Mang thai 6 tháng (21-24 tuần )
Vị giác mang thai của mẹ bầu rõ ràng hơn, lúc này thai nhi đã dài khoảng 30 cm và nặng khoảng 650-750 gam. Lông của thai nhi hiện rõ, lông mày và lông mi bắt đầu mọc, móng tay bắt đầu mọc ở các ngón tay và ngón chân. Xương đã phát triển rất mạnh, và lớp mỡ dưới da vẫn chưa hình thành. Thai nhi có thể di chuyển tự do trong nước ối, và chuyển động của thai nhi đã rõ ràng.
Mẹ bầu cần lưu ý:
Tháng thứ 6 là 21-24 tuần của thai kỳ, giai đoạn này có 2 hạng mục kiểm tra sản khoa quan trọng. Một là tầm soát dị tật 4 chiều , chủ yếu sử dụng siêu âm B để kiểm tra thai nhi có dị tật hay không. Loại còn lại là kiểm tra lượng đường trong máu, được gọi là xét nghiệm dung nạp glucose. Những bà mẹ mang thai lớn tuổi, thừa cân hoặc thường có lượng đường trong máu cao nên chú ý đến xét nghiệm này.
Bổ sung hợp lý thịt nạc giàu vitamin và protein, gan, cá, sữa, trứng và các loại rau lá xanh, hoa quả tươi…, chế độ ăn nhạt, tránh ăn quá nhiều muối.
Các bà mẹ tương lai nên mặc các loại vải rộng rãi, mềm mại và thoáng khí
Chú ý vệ sinh răng miệng
Một số bà mẹ tương lai bị sưng bắp chân thì nên ngâm chân và xoa bóp bắp chân trước khi đi ngủ
Uống nhiều nước vào ban ngày, uống ít nước vào ban đêm, ăn nhiều rau và trái cây
Mang thai 7 tháng (25-28 tuần)
Bộ não của thai nhi đã phát triển, mắt phản ứng với ánh sáng và thính giác cũng phát triển. Chiều dài thai nhi là 38-43 cm và cân nặng khoảng 1200-1350 gram. Lớp mỡ dưới da ban đầu được hình thành và trông tròn trịa hơn, mắt thai nhi có thể mở tự do.
Mẹ bầu cần lưu ý:
Đảm bảo ngủ đủ giấc
Ăn cân bằng các chất dinh dưỡng, đủ thịt và các sản phẩm từ đậu nành
Các bà mẹ mang thai nên học cách thở bụng để có thể cung cấp đủ oxy cho thai nhi
Cha mẹ sắp sinh có thể cho thai nhi nghe nhạc, đọc truyện trước khi đi ngủ, vận động trí não và tay chân
Tránh đứng lâu, để giảm sưng chân bạn có thể kê cao chân lên một chút khi ngủ.
Mang thai 8 tháng (29-32 tuần)
Quá trình phát triển của thai nhi gần đến ngày trưởng thành, trông xinh xắn hơn trông giống như một em bé dễ thương, lúc này thai nhi đã dài khoảng 40 cm và nặng 1800 gam. Từ tháng này trở đi, cử động của thai nhi bắt đầu trở nên đều đặn, thai nhi có thể nhận biết được nguồn sáng và phản ứng với âm thanh. Các chức năng của phổi và đường tiêu hóa gần hoàn thiện, thai nhi đã có khả năng thở.
Mẹ bầu cần lưu ý:
Vào thời điểm này của thai kỳ 3 tháng cuối, phải cẩn thận để tránh xảy ra tình trạng nhiễm độc thai nghén (phù, tiểu đạm, cao huyết áp)
Kiểm soát cân nặng, đảm bảo ngủ đủ giấc và duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng
Kiểm soát lượng chất béo và thức ăn nhiều tinh bột, ăn nhiều rau và trái cây
Đi bộ ngoài trời nhiều hơn
Đã đến lúc bắt đầu chuẩn bị quần áo và đồ dùng cho việc chào đời của bé.
Mang thai 9 tháng (33-36 tuần )
Lúc này, các cơ quan nội tạng của thai nhi đã phát triển hoàn thiện. Đặc biệt là hệ hô hấp và tiêu hóa có thể bắt đầu hoạt động. Chiều dài cơ thể khoảng 45-50 cm, cân nặng khoảng 2500-3200 gam.
Mẹ bầu cần lưu ý:
Khi hít thở sẽ có cảm giác khó chịu, bụng chướng lên, nên ăn thành nhiều bữa nhỏ và cân bằng dinh dưỡng
Dễ táo bón, thức ăn thích hợp có chất xơ thô và khoai tây
Chất lượng giấc ngủ sẽ giảm sút, cơ thể ngày càng nặng nề, có thể kê cao chân khi ngủ
Khi có các triệu chứng như tử cung co thắt thường xuyên, đau, ra máu… có thể là triệu chứng chuyển dạ, cần đi khám kịp thời
Luôn có người ở bên cạnh để tránh tai nạn
Mang thai 10 tháng (37-40 tuần)
Bụng bầu ngày càng to, phần quỹ đạo cao khoảng 30-32 cm, nhô cao đến phần giữa lồi và rốn.
Tử cung bị sưng gây áp lực lên dạ dày, phổi và tim nên bạn sẽ cảm thấy ngột ngạt, không muốn ăn, tim đập dồn dập, thở khò khè, khó thở.
Mẹ bầu cần lưu ý:
Ở tuần thai thứ 37, thai nhi đã đủ tháng, tức là có thể chào đời bất cứ lúc nào, ở giai đoạn này, tốt nhất mẹ bầu nên có người đi cùng, không nên ở nhà hoặc ra ngoài một mình.
Gần sinh nên thể lực của người mẹ giảm sút rất nhiều, dễ xuất hiện tình trạng mệt mỏi. Để dành thể lực chuẩn bị cho việc sinh nở, mẹ bầu cần ngủ và nghỉ ngơi đầy đủ. Tốt nhất nên đi giày có gót thấp, cân đối để giữ thăng bằng.
Không nên ăn quá no một lúc, nên chia thành nhiều bữa nhỏ, ăn những thức ăn dễ tiêu, giàu chất dinh dưỡng.
Kết luận
Trên đây là những điều cần chú ý trong các tháng thai kỳ. Ngoài những điều này mẹ bầu nên chú ý đi khám sản khoa đúng lịch hàng tháng. Chúc các mẹ bầu ăn ngon, ngủ ngon, tinh thần thoải mái khi mang thai và sinh bé yêu đủ tháng.
