Sau sinh là ngoài việc chăm sóc em bé thì mẹ bầu cũng rất cần được quan tâm để cơ thể có thể hồi phục tốt nhất. Vậy nên bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cách chăm sóc bà bầu sau khi sinh thường.
Cách chăm sóc bà bầu sau khi sinh
Theo dõi sản dịch và co hồi tử cung
Sau sinh, sản dịch thường kéo dài trong khoảng 7 ngày, hay có màu như kinh nguyệt, mùi tanh nồng rồi chuyển sang hồng nhạt. Sản dịch sẽ hết hẳn sau 4 tuần và nếu mẹ đang lo lắng sau sinh bao lâu thì có kinh thì câu trả lời là khi nào hết sản dịch. Tức là mẹ sẽ có thể có kinh lại như bình thường sau 4 tuần vậy nên mẹ cần lưu ý sử dụng biện pháp tránh thai.
Nếu tử cung của mẹ bị co thắt gây đau thì có thể chườm đá hoặc sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ.
Vệ sinh tầng sinh môn
Đây là một việc rất quan trọng khi chăm sóc bà bầu sau sinh. Vệ sinh vùng kín mỗi ngày 3 lần bằng nước đun sôi để nguội đặc biệt là sau khi đi tiểu, đại tiện. Khi rửa cần hết sức nhẹ nhàng và rửa theo chiều từ trước hướng ra sau, không thụt rửa sâu bên trong. Sau khi rửa mẹ sẽ sử dụng khăn mềm mại lau khô rồi thay băng vệ sinh, lưu ý cần phải thay băng vệ sinh thường xuyên.
Ngoài ra, mẹ cũng có thể sử dụng túi đá lạnh để áp vào vùng tầng sinh môn giúp giảm sưng, giảm đau. Nếu bị phù nề, máu tụ thì cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ để cắt chỉ. Vết rạch tầng sinh môn thường rất đau, tuy nhiên vết khâu tầng sinh môn thường sẽ lành lại sau một tuần và mẹ có thể đi lại được bình thường.
Quần áo mẹ mặc sau sinh cần rộng rãi, thoáng mát và áo lót ngực cần không được ôm sát hay quá chật. Quần lót của mẹ cũng phải được giặt và thay mỗi ngày, phơi ở dưới ánh nắng to hoặc ủi sạch.
Theo dõi đại tiểu tiện
Bàng quang rất nhanh chóng đầy do sự ảnh hưởng của bài niệu oxytocin. Thậm chí trống bàng quang cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi việc sử dụng thuốc mê hay tê trong quá trình sinh do cắt, rạch hoặc tụ máu ở tầng sinh môn. Điều này rất dễ làm cho mẹ sau sinh bị bí tiểu hoặc tăng trương lực ở bàng quang.
Trường hợp bí tiểu thường hay xảy ra khi mẹ bị chuyển dạ lâu hoặc sinh có can thiệp. Nếu mẹ sau sinh bị bí tiểu lâu, ít đau thì có thể đi lại nhiều chút, xoa nắn vùng bàng quang, không thông tiểu khi không cần thiết để tránh bị nhiễm trùng.
Nếu mẹ bị táo bón sau sinh thì việc cần làm chính là bổ sung nhiều chất xơ, uống đủ nước, cố gắng vận động nhẹ nhàng và xoa nắn bụng. Nếu sau 3 ngày vẫn chưa thể đi đại tiện thì cần phải thụt tháo phân. Một trường hợp thường gặp sau sinh đó là bệnh trĩ bởi khi mẹ rặn lâu, táo bón hay ứ trệ tuần hoàn trong những tháng cuối thai kỳ. Nếu mẹ bị trĩ có thể sẽ cần điều trị chống viêm, giảm đau.
Chăm sóc vú
Một vấn đề khá quan trọng khi chăm sóc bà bầu sau khi sinh là việc cho con bú và tránh đầu vú bị tụt, tắc tia sữa,… Trước khi cho bé bú, mẹ cần lau sạch đầu vú, mẹ nên cho bé bú hết sữa trong vú. Nếu không hết thì mẹ cần phải vắt ra để vú có thể tiếp tục sản xuất sữa.
Tắm gội sau sinh
Nhiều mẹ có thắc mắc rằng liệu sau sinh có cần phải kiêng tắm gội trong 1 tháng đầu tiên. Tuy nhiên cơ thể sau sinh của mẹ tiết ra rất nhiều mồ hôi, vậy nên cần phải được tắm rửa sạch sẽ, nhất là ở mùa hè. Nếu cơ thể để lâu không tắm thì có thể bị nhiễm khuẩn, gây nguy hiểm đến cả mẹ và con.
Tùy theo cơ địa mỗi người mà mẹ có thể tắm sau 1 hoặc 3-4 ngày sau khi sinh. Khi tắm mẹ sau sinh nên chú ý một số điều sau:
- Tắm nhanh và không tắm hay ngâm mình trong bồn
- Tắm ở nơi kín gió, tránh để cảm lạnh
- Luôn phải tắm bằng nước ấm và sau khi tắm xong phải lau khô người thật nhanh
- Mẹ sau sinh vẫn có thể gội đầu nhưng cần phải gội thật nhanh và sấy khô
- Vệ sinh răng miệng thường xuyên để tránh bị viêm nướu, chảy máu chân răng
Chế độ dinh dưỡng cho mẹ sau sinh
Sau sinh, chế độ dinh dưỡng của mẹ cần bổ sung đủ 4 nhóm chất: chất đạm, chất béo, tinh bột – đường và khoáng chất ở trong thực đơn mỗi ngày. Những món giúp lợi sữa như móng giò, cháo chân giò với đu đủ xanh, gà tiềm thuốc bắc hay cháo chân dê… là những món ăn mà mẹ không nên bỏ qua, tuy nhiên nếu mẹ ăn nhiều và liên tục sẽ dẫn đến tình trạng cân nặng tăng lên khó kiểm soát.
Những ngày đầu mới sinh, mẹ sau sinh không nên ăn những thức ăn có nhiều đạm, nhiều dầu mỡ. Uống đủ nước nhưng chỉ nên uống nước ấm để làm nguyên liệu sản xuất sữa. Mẹ cũng có thể pha bột ngũ cốc với sữa để giúp lợi sữa. Vì trong ngũ cốc có chứa nhiều vitamin. Ăn nhiều rau xanh để cơ thể có thể nhanh chóng hồi phục, cải thiện chất lượng sữa đồng thời ngăn ngừa được tình trạng táo bón. Mẹ sau sinh nên kiêng một số đồ uống như trà, cà phê, nước ngọt.
Ngoài ra, mẹ sau sinh cũng có thể bổ sung viên uống ENMOM giúp cung cấp những vitamin và khoáng chất cần thiết cho mẹ sau khi sinh. Sau sinh mẹ do trước đó mẹ đã mất nhiều máu và khi cho con bú thì lượng dinh dưỡng mà cần cho cơ thể mẹ sẽ phải tăng cao hơn. Viên uống ENMOM sẽ giúp mẹ hỗ trợ cung cấp những dưỡng chất, có đủ năng lượng cho cả mẹ và bé như chế độ ăn dinh dưỡng nhất. Hiện tại, mẹ có thể dễ dàng tìm mua viên uống ENMOM tại các cửa hàng, siêu thị mẹ và bé trên toàn quốc.
Chế độ sinh hoạt sau sinh
Vận động sớm
Nếu sản dịch ra ít thì mẹ nên vận động sớm, tránh để sản dịch ứ, tử cung khó co hồi dễ gây nên nhiễm trùng huyết có thể phải cắt bỏ tử cung. Ngoài ra, việc vận động sớm cũng giúp cho mẹ giảm đi táo bón cũng như các vấn đề liên quan đến bàng quang, giảm thuyên tắc phổi, tĩnh mạch.
Sau sinh vài giờ thì mẹ có thể đi lại nhẹ nhàng, ban đầu mẹ nên từ từ ngồi dậy, hít thở thật sâu, đưa chân từ từ xuống đất trước khi đứng thẳng dậy. Nếu bị chóng mặt thì mẹ phải nằm xuống để máu có thể lưu thông lên não.
Quan hệ tình dục sau sinh
Theo các chuyên gia khuyến cáo thì ít nhất trong 2 tháng đầu mẹ nên tránh chuyện quan hệ vợ chồng. Thời điểm tốt nhất để quan hệ là 3 tháng sau sinh trở lên. Lúc này tử cung đã co lại, vết rạch ở tầng sinh môn cũng đã lành nên sẽ không bị viêm nhiễm.
Vậy là qua bài viết, Health Global đã chia sẻ đến mọi người hướng dẫn cách chăm sóc bà bầu sau khi sinh. Mong rằng mẹ sau sinh sẽ có một sức khỏe tốt nhất để nhanh chóng hồi phục và chăm sóc em bé.